Giriş ve amaç: Karaciğer sirozunun kolelitiyazis ile ilişkisi pek çok çalı şmaya konu olmuştur. Sirozda kolelitiyazis prevalansını ve bölgemizdeki en sık siroz nedeni olan HBV hepatiti ile olan ilişkisini, vaka kontrollu sonografik bir çalışmayla araştırmayı amaçladık. Gereç ve yöntem: Eylül 2001 ile Haziran 2003 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Hastanesine yatmış toplam 85 karaciğer sirozlu olgu çalışmaya alındı. Bunların 61’i erkek ve 24’ü kadın olup, yaş ortalamaları 45.7 idi. Ayrı ca polikliniğe başka nedenlerle başvurmuş 86 sağlıklı hasta yakını (55’i erkek ve 31’i kadın olup yaş ortalamaları 46.8) kontrol gurubu olarak seçildi. Karaciğer sirozunun etyolojisi 68 hastada HBV hepatiti, 7 HCV hepatiti, l alkol, 3 otoimmün hepatit, 2 Wilson hastalığı ve 1 hastada hemokromatozis idi. Hastaların 9’u Child A, 26’sı Child B ve 50’si Child C kategorisindeydi. Hastaların yaşları < 40 (n=18), 40-60 (n=45), >60 (n=22) şeklinde üç guruba ayrıldı. Çalışmaya alınan bireylerin tümüne hepatobiliyer ultrasonografi yapıldı. İstatistiksel veri analizleri chi-square testi (gereğinde de Fisher-exact test) kullanılarak gerçekleştirildi. Bulgular: Kontrol gurubundaki %6.9’luk orana karşılık sirotik hastalardaki kolelitiyazis toplam prevalansı %17.6 idi (p=0.034 X2=4.51 OR=2.86, %95 CI =1.05-7.76). Yaş arttıkça artan kolelitiyazis sıklığı vardı (p<0.05). Kolelitiyazis ile cinsiyet, sirozun şiddeti ve HBsAg-negatif / HBsAg-pozitifliği arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0.05). Sonuç: Sirozlu hastalarda kontrol gurubuna oranla 2.86 kat artmış kolelitiyazis sıklığı bulduk. Bölgemizde HBV’ye bağlı sirozda görülen kolelitiyazis sıklığı diğer sirotiklerden farklı değildi.
Background and aims: The relationship between liver cirrhosis and cholelithiasis has been the subject of many studies. Our objective was to assess the prevalence of cholelithiasis in cirrhosis and its relationship with the most common etiological factor of cirrhosis in our region, HBV hepatitis, by means of a case controlled sonographic survey. Material and methods: Eighty-five patients with liver cirrhosis who were hospitalized at Dicle University Hospital between September 2001 and June 2003 were included in the study. Sixty-five were male and 24 female, with an average age of 45.7 years. In addition, 86 relatives (55 male, 31 female with 46.8 average age) of outpatients who admitted to the polyclinics were selected as the control group. The etiological classification of liver cirrhosis was: 68 HBV hepatitis, 7 HCV hepatitis, 4 alcohol abuse, 3 autoimmune hepatitis, 2 Wilson’s disease and 1 hemochromatosis. Nine were in Child A, 26 in Child B and 50 in Child C category. Classes for age were in three groups: < 40, 40-60, >60. Hepatobiliary ultrasonography was performed on all subjects included in the study. Statistical analysis of data was performed using chi-square (Fisher’s exact test as needed). Results: The overall prevalence of cholelithiasis in cirrhotic patients was 17.6% versus 6.9% in the control group (p=0.034, X2=4.51, OR=2.86, 95% CI =1.05-7.76). The prevalence showed an increasing rate with age (p<0.05). There was no significant relationship between cholelithiasis and gender, severity of cirrhosis and HBsAg-negative/ HBsAg-positive groups (p>0.05). Conclusions: Cirrhosis caused increase in the risk of cholelithiasis 2.86 times more than in the control group. There was no significant difference in the cholelithiasis rate in HBV hepatitis and in other etiological factors for cirrhosis in our region.