Giriş ve Amaç: Hepatosellüler karsinom açısından riskli hastalarda takip yapılması erken evrede tanı konarak küratif tedavilerin uygulanmasına olanak sağlamakta, mortaliteyi azaltmakta ve sağ kalımı arttırmaktadır. Amacımız hastanemizde hepatosellüler karsinoma tanısı konmuş hastaların başvuru anındaki durumlarını belirlemek ve hastaların ve hekimlerin takip programına yeterince uyup uyulmadığını irdeleyebilmektir. Gereç ve Yöntem: Gastroenteroloji Kliniği?nde 20052009 yıllarında hepatosellüler karsinom tanısı konan veya başka merkezlerde hepatosellüler karsinom tanısı konarak sevk edilen hastalar retrospektif olarak incelendi. Hastaların demografik bulguları, siroz gibi risk faktörlerinin varlığı, tanı anındaki biyokimyasal değerleri ve görüntüleme bulguları kaydedilerek son durumları değerlendirildi. Bulgular: Hepatosellüler karsinom tanısı kolan toplam 66 hasta çalışmaya alındı. Hastaların sadece 4 tanesi standard takip programında iken, geri kalan 13 hasta düzensiz takipte, 38 hasta ise takip altında değildi. 11 hastada hepatosellüler karsinoma tanısı konduğu tarihe kadar altta yatan hastalık siroz tanısı konmamıştı. İlk başvuru anındaki 66 hastanın 49 tanesi Milan, 40 tanesi University of California San Francisco ve 39 tanesi Clinica Universitaria de Navara kriterlerine göre karaciğer transplantasyonuna uygun değildi. Ortalama sağkalım süresi Milan kriterlerini taşımayan grupta 6 ay, University of California San Francisco ve Clinica Universitaria de Navara kriterlerini taşımayan grupta 5,8 aydı. Etiyolojik nedenlerle sağkalım süresi arasında bir ilişki yoktu. Milan kriterlerini taşımayan grupta albumin değeri düşük bulundu. Sonuç: Dış merkezlerden sevk edilen veya ilk olarak bize başvuran hasta grubunda hepatoselüler karsinoma takibinin yapılmadığı ya da yapılanların yeterli olmadığı aşikardır. Bu yüzden hepatosellüler karsinom tanısı konan hastalar daha ilk tanı anında karaciğer transplantasyonu şansını kaybetmektedir.
Background and Aims: Surveillance of patients at high risk for hepatocellular carcinoma provides the opportunity for application of curative treatments via detection of earlier disease, thereby facilitating a decrease in mortality and improvement in survival. The aim of this study was to determine the suitability of patients with hepatocellular carcinoma for liver transplantation at the time of their initial presentation and also to evaluate the adherence of physicians and patients to the surveillance program. Materials and Methods: The patients diagnosed with hepatocellular carcinoma in the Gastroenterology Clinic and referred to our clinic with the diagnosis of hepatocellular carcinoma between 2005 and 2009 were retrospectively evaluated. The patients were reviewed for demographic features, presence of risk factors, biochemical test results, and radiological findings. Results: Totally, 66 patients with hepatocellular carcinoma were enrolled in this study. Of them, only 4 patients were under a standard surveillance program for hepatocellular carcinoma, whereas 13 patients were in a substandard surveillance program and 38 patients were in no surveillance program. In 11 patients, the diagnosis of cirrhosis was not made until the diagnosis of hepatocellular carcinoma. The number of patients who were not suitable for liver transplantation at the time of diagnosis according to the Milan, University of California San Francisco and Clinica Universitaria de Navara criteria were 49, 40 and 39, respectively. The mean survival was 6 months in patients who did not meet the Milan criteria, whereas it was 5.8 months in patients who did not meet the University of California San Francisco and Clinica Universitaria de Navara criteria. There was no relationship between etiology and survival. Serum albumin level was lower in patients who did not meet the Milan criteria. Conclusions: It is obvious that the surveillance for hepatocellular carcinoma is not performed adequately and that adherence to surveillance is suboptimal both in our patients and in patients referred to us from other centers. Therefore, most patients with hepatocellular carcinoma miss the opportunity for liver transplantation at the time of their diagnosis.